Zaparcia to dolegliwość, którą zna niemal każdy. Mogą mieć różne przyczyny, jednak zwykle nie trwają długo i udaje się rozwiązać problem za pomocą domowych sposobów.
Co jednak zrobić, kiedy problemy z wypróżnieniem powtarzają się regularnie i przechodzą w zaparcia nawykowe? Czym są i jak sobie z nimi radzić?
Zaparcia nawykowe – przyczyny i objawy
Zaparcia nawykowe są potocznie zwane zatwardzeniem. To stan, w którym osoba świadomie powstrzymuje się od wypróżniania. W przeciwieństwie do zwykłych zaparć, o których można więcej przeczytać na naszym blogu (https://colonc.pl/artykul/krepujacy-problem-zaparcia-jak-z-nimi-walczyc/), zaparcia nawykowe nie są spowodowane zmianami chorobowymi czy nieprawidłową dietą. Ich przyczyna najczęściej leży w psychice.
Problem ten szczególnie często dotyka dzieci, które z jakichś powodów unikają wypróżnienia się pomimo zalegających mas kału. Może to prowadzić do dolegliwości trawiennych, zaburzeń czucia w jelitach czy rozluźnienia mięśni gładkich jelit, co powoduje poszerzenie ich światła.
Wśród głównych przyczyn zaparć nawykowych u dorosłych wymienia się ból przed oddaniem stolca. Może on być spowodowany:
- żylakami lub szczelinami odbytu,
- uszkodzeniami lub otarciami błony śluzowej odbytu,
- grzybicą odbytu lub zakażeniem paciorkowcami.
U dzieci najczęstszą przyczyną zaparć nawykowych jest strach przed wypróżnianiem, który może pojawić się w czasie nauki siadania na nocnik lub ubikację czy po rozpoczęciu nauki przedszkolnej, lub szkolnej (dziecko wstydzi się wypróżnić w szkole, przez co wstrzymuje kał).
Często przyczyną zaparć nawykowych u dzieci są emocje, związane ze zmianą (np. przeprowadzka, problemy w domu, rozwód rodziców, narodzenie się rodzeństwa).
Do najczęstszych objawów przewlekłych i nawykowych zaparć należą:
- senność i ociężałość,
- uczucie ucisku w brzuchu,
- bóle głowy.
Gdy cierpiący na zaparcia nawykowe w końcu się wypróżni, jego stolec jest bardzo suchy, zbity i twardy, bobkowaty (złożony z wielu małych, sklejonych „kulek”) Często występuje domieszka śluzu i intensywna, nieprzyjemna woń.
Zaparciom nawykowym sprzyjają:
- siedzący tryb życia i mała aktywność fizyczna (związana ze wzrostem wiotkości mięśni brzucha),
- ciasna, opinająca brzuch odzież,
- niedostateczna ilość błonnika w diecie,
- niektóre leki (przeciwbólowe, przeciwdepresyjne),
- nadużywanie środków przeczyszczających,
- stres.
Leczenie zaparć nawykowych
Diagnostyka zaparć nawykowych obejmuje dokładne badanie układu pokarmowego (badania obrazowe, tj. USG, TK, MRI), mające na celu wykluczenie przyczyn chorobowych. Następnie rewizji poddawana jest dieta i tryb życia.
W przypadku osób dorosłych podaje się preparaty ułatwiające wypróżnianie (na bazie laktulozy), które dodatkowo zmiękczają stolec oraz u dzieci, u których występują zaparcia nawykowe na tle stresogennym, zaleca się dodatkowo terapię psychologiczną, dla wsparcia leczenia farmakologicznego.
Bibliografia:
- JOŃCZYK-POTOCZNA, Katarzyna et KRAWCZYŃSKI, Marian. Zaparcia u dzieci w codziennej praktyce lekarza podstawowej opieki medycznej. Przewodnik Lekarza/Guide for GPs, 2001, vol. 4, no 12, p. 25-30.
- LEMBO, Anthony. Chronic constipation. Handbook of Gastrointestinal Motility and Disorders of Gut-Brain Interactions, 2023, p. 263-276.
- Bharucha, A. E., & Wald, A. (2019, November). Chronic constipation. In Mayo Clinic Proceedings (Vol. 94, No. 11, pp. 2340-2357). Elsevier.
—
Artykuł sponsorowany
stres tez duzo robi…